Meme Kanseri Tanısı Nasıl Konur?

Meme Kanserinde Tarama Metodları

Meme kanserinde kendi kendine meme muayenesi, mamografi ve klinik meme muayenesi en önemli tarama metodlarındandır. Erken teşhis için bu tarama metodlarına 20 yaşından sonra başlanmalıdır. Meme kanserinde tarama yöntemleri aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

 

 

Meme Kanserinde Evreleme

Kanserin evresi, hastalığın boyutunu ve yayılma durumunu ifade eder. Evreyi bilmek, doktorlara kişinin hastalığı hakkında ve tedavi planı için genel bir görüş sağlayabilir.

Meme kanseri evresini hesaplamak için tümör, nod ve metastaz (TNM) sistemi kullanılır;

• Tümörün evresi (T), ilk tümörün boyutunun tanımlar.
• Nodun evresi (N), meme kanserinin lenf nodlarına ulaşıp ulaşmadığı ve ne kadar nodun kanser hücresine dair belirti gösterdiğini söyler. Nodun evrelendirilmesi, daha spesifik detay sağlamak adına alt kategorilere sahiptir;

Primer tümör (T):
TX: Primer tümör değerlendirilemiyor
T0: Primer tümör yok
Tis: İn situ kanser (Dukal karsinoma in situ (DCIS), lobüler karsinoma in situ (LCIS) veya tümörün eşlik etmediği meme başının Paget Hastalığı)
T1: Tümör 2 cm.den küçük
T2: Tümör 2 cm.den büyük, 5 cm.den küçük
T3: Tümör 5 cm.den büyük
T4: Tümör her hangi bir boyutta olabilir; göğüs duvarına veye deriye direk yayılım gösteren tümör, memede ödem, ülserasyon, inflamatuvar meme kanseri

Lenf Nodları (N)

Aksiller lenf nodlarının evresi, kanser ne kadar lenf noduna yayılmışsa o kadar yüksektir. Kanser evresi ise ne kadar farklı türde nodu etkilediğine göre artar.

NX : Bölgesel lenf nodu metastazı değerlendirilemedi ( ör. Önceden çıkartılmış olması)
N0 : Bölgesel lenf noduna kanser yayılımı yok
N1 : Aynı taraf aksillada, mobil lenf nodu metastazı
N2 : Aynı taraf aksillada fikse lenf nodu metastazı veya aynı tarafta klinik olarak saptanmış internal mammaria lenf nodu metastazı
N2a:Aynı taraf aksillada fikse lenf nodu metastazı
N2b:Aynı tarafta sadece klinik olarak saptanmış internal mammaria lenf nodu metastazı ve klinik olarak aksiller lenf nodu metastazı yok
N3 : Aynı tarafta infraklaviküler lenf nodu metastazı, veya aynı tarafta klinik olarak saptanmış internal mammaria lenf nodu metastazı ve klinik olarak aksiller lenf nodu metastazı, veya supraklaviküler lenf nodu metastazı
N3a: Aynı tarafta infraklaviküler lenf nodu metastazı
N3b: Aynı taraf internal mammaria lenf nodu metastazı ve aksiller lenf nodu metastazı
N3c: Aynı taraf supraklaviküler lenf nodu metastazı

Uzak Metastaz (M)

• Metastazın evresi (M), kanserin ilk bulunduğu yerden vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığına dair bilgi verir.

MX: Uzak metastaz varlığı saptanamadı
M0 : Uzak metastaz yok
M1 : Uzak metastaz var

5 yıllık sağkalım oranı, kişinin tanı aldıktan sonraki 5 yıl içinde hayatta kalma olasılığıdır. Amerikan Kanser Derneği’ne göre, yakındaki lenf nodlarına yayılan meme kanseri için 5 yıllık sağkalım oranı %86’dır. Ancak meme kanseri vücudun diğer bölgelerine yayılmışsa bu oran, %30’a düşmektedir.

Meme Kanserinde En Çok Sorulan Soru!!! Hangi Evredeyim?

Evrelendirme sisteminde Evre 0 ile 4 arasında bir rakam ile belirtilir.

Meme kanserinde de hastalığın hangi evrede olduğunun saptanması, uygulanacak tedavinin planlanmasında önemli rol oynar.

Evrelendirme, kanserin yayılıp yayılmadığını, yayıldıysa vücudun hangi bölgelerine yayıldığını öğrenmek için görüntüleme yöntemleri ve laboratuvar kullanılır.

Meme kanseri, çoğu zaman ilk olarak koltuk altındaki lenf bezlerine yayılır. Daha sonra da kol altı lenf bezlerinden diğer lenflere ve vücudun diğer bölgelerine metastaz olabilir.

Hastalığın evresi, tümörün boyutu ve ne kadar yayıldığıyla ilgilidir.

• Evre 0 (karsinoma in situ):

Kanser hücreleri hem yayılma potansiyeli kazanmamış hem de tamamen memede sınırlı kalmıştır.

• Evre I:

Kanser hücreleri yayılma potansiyeli kazanmıştır, ancak 2 cm.'den küçüktür ve tamamen memede sınırlı kalmıştır.

• Evre IIA:

Memede tümör yoktur, ancak koltukaltı lenf bezlerine kanser yayılmıştır.

Ya da;

a) Tümör 2 cm. veya daha küçük ve koltukaltı lenf bezlerine sıçramış veya b) Tümör 2 cm’den büyük ama 5 cm’den küçük ve koltukaltı lenf bezlerine sıçramamıştır.

• Evre IIB:

Tümör 2 cm’den büyük ama 5 cm’den küçük ve koltukaltı lenf bezlerine sıçramış veya tümör 5 cm’den büyük, ancak koltukaltı lenf bezlerine sıçramamıştır.

• Evre IIIA:

a) Memede tümör yok veya

b) Memedeki tümör 2 cm veya daha küçük veya

c) Tümör 2 cm'den büyük ama 5 cm'den küçük veya

d) 5 cm'den büyüktür.

Ek olarak, kanser ya birbirine yapışık olarak koltukaltı lenf bezlerini tutmuştur ya da göğüs kemiğine yakın lenf bezlerine yayılmış olabilir.

• Evre IIIB:

Tümör her boyutta olabilir ve kanser göğüs duvarına ve/veya meme derisine yayılmış ve birbirine yapışık olarak koltukaltı lenf bezlerine sıçramış veya göğüs  kemiği yakınındaki lenf bezlerine yayılmış olabilir.

• Evre IIIC:

Memede kanser belirtisi olmayabilir veya tümör herhangi bir boyutta olabilir ve göğüs duvarına ve/veya meme derisine yayılmış olabilir.

Ayrıca kanser, köprücük kemiği altı veya üstü lenf bezlerine veya koltukaltı lenf bezlerine ya da göğüs  kemiği yakınındaki lenf bezlerine yayılmış olabilir.

• Evre IV:

Kanser hücreleri vücuttaki uzak organlara (kemik, karaciğer, akciğer, beyin) sıçramıştır.

Ameliyattan önce klinik muyaene ve radyolojik tetkiklerle klinik evreleme yapılsa da, hastalığın gerçek evresi; yapılan cerrahi işlem sonrası çıkarılan dokuların patolojik incelemesi sonucu  patolojik evreleme ile ortaya konulur.