Mastalji

• Nonsiklik meme ağrısı, ise adet dönemleri ile ilişkisiz meme ağrısıdır. Daha önce geçirilmiş bir meme ameliyatına, psikolojik sebeplere ve hormonal değişimlere, menopoz sonrası alınan bazı hormonal ilaçlara, bazı psikoterapi ilaçlarına, memede ani ortaya çıkan kistik kitlelere, iyi huylu diğer kitlelere ve çok nadiren de kansere bağlı olarak ortaya çıkabilir.
• Meme dışı ağrılar; göğüs duvarı veya boyun kasları ile ilişkili kas iskelet sisteminden köken alabildiği gibi, ağrının olduğu alana bası uygulaması ile ağrının hissedildiği, kostokondral bileşkede inflamasyona (Tietze sendromu) bağlı kostokondrit durumunda, göğüs ve üst abdomendeki diğer organlara ait patolojilerde (kalp, akciğer, safra kesesi ve mide) yansıyan ağrı şeklinde meme ağrısı ortaya çıkabilir.

Meme ağrısı sıklıkla menopoza girmemiş kadınlarda görülmekle birlikte menopoz sonrasında da şikayete neden olabilir. Buna rağmen birkaç adet döngüsü boyunca geçmeyen ve menopozdan sonra ortaya çıkıp devam eden ya da hastanın hayat kalitesini düşürecek kadar şiddetli olan meme ağrısının hekim tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Meme Ağrısının Nedenleri Nelerdir?

Meme ağrısının nedenini tam olarak belirlemek genellikle mümkün değildir. Aşağıdakilerden biri veya birkaçı meme ağrısına neden olabilir:

• Üreme hormonları (Genellikle döngüsel meme ağrısından sorumludur)
• Fibrokistik meme yapısı
• Meme dokusu ile ilişkili diğer hastalıklar ( fibroadenom, makrokist )
• Meme dokusu dışından kaynaklanan ağrı (göğüs kafesi, göğüs kasları, kalp, vb)
• Kullanılan ilaçlar (Doğum kontrol hapları, adet geciktiriciler, bazı antidepresanlar, vb)
• Büyük ve sarkık meme yapısı
• Geçirilmiş meme cerrahisi ve/veya radyoterapi
• Meme enfeksiyonları
• Yağ asidi dengesizliği (hormonal yanıtı değiştirebilir)
• Fazla kafein tüketimi
• Stres ve strese bağlı hormonal değişimler

Meme Ağrısının Tanısı İçin Ne Yapılır?

Meme için yapılan görüntüleme yöntemleri hastanın yaşına, fizik muayene bulgularına ve risk durumuna göre seçilir. Fizik muayenede ve tetkiklerde şüpheli bir bulgu varsa tanı için kalın iğne biyopsisi yapılması gerekir. Meme ağrısı tanısı için yapılan işlemler şu şekilde sıralanabilir.

• Fizik muayene
• Meme ultrasonografisi
• Mamografi
• Meme MR
• Meme biyopsisi

Meme Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?

Meme ağrılarının çoğu hiçbir tedaviye gerek olmaksızın kendiliğinden geçer. Meme ağrısı olan hastaların yaşına uygun görüntüleme tetkikleri yapıldıktan sonra normal dışı bir bulgu saptanmaması bile hastanın rahatlamasına ve ağrısının geçmesine neden oluyor. Bu nedenle hasta mutlaka rahatlatılmalı, muayene bulgularının ve radyolojik tetkiklerin normal olduğu kendisine net bir şekilde söylenmelidir.

• Altta yatan hastalığın tedavisi (örneğin enfeksiyon varsa antibiyotik tedavisi verilir)
• Sistemik (ağızdan alınan) veya topikal (ağrıyan yere sürülen) ağrı kesici ilaçlar
• Doğum kontrol haplarının yeniden düzenlenmesi
• Menopoz için kullandığınız ilaçlara ara verilmesi
• Evening primrose oil (Çuha çiçeği yağı kapsülleri) Gerekli yağ asitlerini yerine koyma amaçlı yan etkileri yok denecek kadar az olan evening primrose oil tabletleri (çuha çiçeği yağı), balık yağı haplarının etkisi birkaç haftada ortaya çıkıyor ve en az 3-6 ay devam edilmesi gerekiyor.
• E vitamini kapsülleri tedavi önerileridir.
• Çok şiddetli ağrılarda etkisini çabuk göstermesi nedeniyle kısa süreli ağrı kesiciler de verilebiliyor. 

Meme ağrısı azaltmak için öneriler:​

• Doğru sütyen bedenini kullanın. Gerekirse profesyonel yardım alın.
• Egzersiz yaparken veya uyurken sporcu sütyeni kullanın.
• Kafein tüketimini kısıtlayın.
• Az yağlı yiyecekler tüketin. Trans yağlar kullanmayın.
• Rahatlatıcı aktiviteler deneyin (yürüyüş, yoga gibi)

Mastaljide hasta psikolojisi son derece önemli. Kahve veya çay içimlerinin kısıtlanmasının ya da E vitamini gibi uygulamaların ağrıyı azaltıcı etkileri henüz ortaya konamamış durumda. Adetle ilgili veya ilgisiz ciddi meme ağrılarında kas ağrısı, kiste bağlı ağrı, psikolojik nedenler veya kullanılan ilaçlar sorumlu tutulmuyorsa ve bunların dışında başka sebepler olduğu düşünülüyorsa hastalara danazol, bromokriptin gibi, bazı meme ağrısına yol açtığı düşünülen hormonları baskılayan hormonal ilaçlar verilebiliyor. Ancak ciddi yan etkileri bulunan bu ilaçlar nadiren kullanılıyor.

Meme Ağrısı ve Kanser Arasındaki İlişki Nasıldır?

Meme ağrısı olan kadınların en büyük korkusu, kanser olma ihtimalidir. Meme ağrısı ile kanser arasında direkt bir ilişki yoktur. Meme ağrısı genellikle kanser dışı nedenlere bağlıdır. Yalnız meme kanseri olan hastaların az bir kısmında diğer şikayetler ile birlikte ağrı olabilir. Meme kanserinin sadece meme ağrısı ile belirti vermesi çok nadirdir (%0,5-0,77).