Mamografi

Mamografi Nedir?

Mamografi, düşük doz X ışını kullanılarak meme incelemesini sağlayan özel bir görüntüleme yöntemidir. Meme görüntüleri klasik mamografide bir röntgen filmi üzerinde değerlendirilir.

Mamografi Nasıl Çekilir?

Mamografi çekimi belden yukarısı açıkta kalacak çekilde gerçekleştirilmektedir. Mamografi çekimi esnasında göğüs iki plakanın arasında kalacak şekilde önden ve yandan sıkıştırılmaktadır. Göğüs ne kadar yayılır ve ince bir hal alırsa iç dokudan o kadar net ve başarılı görüntü elde edilebilmektedir.

Tarama amaçlı çekimlerde önden ve yandan alınan iki poz yeterli olmaktadır. Tanı amaçlı çekimlerde ise duruma göre farklı pozisyonlardan da görüntü istenebilmektedir.

Dijital Mamografi

Dijital mammografi sisteminde, röntgen filmi yerine elektronik bir detektör kullanılarak bilgisayar ortamında oluşturulan dijital görüntüler çok yüksek çözünürlüklü monitörlerde incelenerek değerlendirilir.

Dijital Mamografinin Avantajları

Kontrast rezolusyonu normal mamografiden çok daha yüksektir. Mikrokalsifikasyon ve küçük nodüller gibi meme kanserinin çok erken bulgularının saptanmasında büyük avantaj sağlar. Özellikle meme dokusu yoğun ve fibrokistik yapıda olan kadınlarda bu avantaj çok daha fazladır. Meme dokusunun aldığı radyasyon dozu normal mamografiden çok daha düşüktür. İnceleme süresi çok daha kısadır. Dijital görüntüler elde edildikten sonra çok yüksek çözünürlüklü monitörlere gönderilir. Bu monitörlerde görüntü üzerinde her türlü manipülasyon yaparak daha detaylı inceleme olanağı vardır. Elde edilen dijital mamografi görüntüleri bilgisayar ortamında arşivlenebilir.

Mamografi Öncesi Hazırlıklar Nelerdir?

Mamografi çekimi öncesinde meme ile ilgili şikayetleriniz varsa doktorunuza bildirmeniz gerekir. Bunun dışında daha önce geçirmiş olduğunuz cerrahi müdaheleleri, hormon kullanımınızı ve varsa ailede meme kanseri öyküsünü ve yakınlık derecenizi bildirmeniz işlemin yararlılığını arttıracaktır.

Mamografi çekimini menstruasyondan önceki hafta içinde yaptırmayınız. Bu dönemde meme dokusu çok daha hassas olduğundan işlem ağrılı olabilir. Ayrıca bazı kadınlarda bu dönemde oluşan aşırı ödem incelemenin kalitesini etkileyebilir. Mamografi çekimi için en ideal zaman menstruasyon bitiminden bir hafta sonrasıdır. Eğer hamile olma olasılığınız varsa lütfen doktorunuzu veya teknisyeninizi uyarınız. Önceki mamografilerinizi inceleme gününde getiriniz. Önceki incelemeler ile kıyaslama mamografi incelemesinin etkinliğini arttırmakta, öte yandan gereksiz ek işlemleri azaltmaktadır.

İnceleme gününde koltuk altı veya meme üzerine sprey deodorant veya pudra sürmemeniz önerilir. Bazen bunlar meme içindeki küçük kireçlenme odakları (mikrokalsifikasyonlar) ile karışabilir.

Mamografide Alınan Radyasyon Tehlikeli mi?

Pek çok kadın mamografide alınan radyasyondan dolayı endişe duyuyor; oysa bu işlem sırasında alınan radyasyon dozu çok düşük olup, ihmal edilebilecek düzeydedir. Bir kişinin 3 ayda atmosferden aldığı radyasyona ya da uzun bir uçak yolculuğunda alınan radyasyon dozuna eşdeğerdir. Radyasyona bağlı kanser oluşma olasılığı teorik olarak mümkünse de, mamografide ve özellikle 40 yaşın üzerindeki kadınlarda bu olasılık yok denebilecek kadar azdır. Doğru ve erken tanıyla elde edilecek fayda riske göre çok daha fazladır. Mamografi çekimine bağlı olarak meme kanseri riskinin arttığına dair bilimsel bir veri bulunmamaktadır.

Tomosentez Mamografi Nedir?

Mamografinin 3 boyutlu şekli olarak tanımlanabilen tomosentez, dijital teknolojinin sunduğu en yeni ve en en gelişmiş mamografi türüdür. Aslında tomosentez de bir dijital mamografi cihazıdır ve cihazın kendisi ve çekim şekli mamografiye çok benzer. Bu işlemde alınan toplam radyasyon dozu, normal mamografide verilen doza eşittir.

Tomosentez ile hiçbir belirtisi olmasa da, ailesinde meme kanseri hikayesi olan kişilere, şüphe üzerine başvurması ile yapılan dijital görüntüleme yöntemi ile erken tanı konulabilmektedir. Tomosentez görüntüleme yöntemi, meme kanseri belirtileri olan hastalığın teşhisi için de kullanılmaktadır. Tomosentezin çekimi sırasında cihazdaki X-ışını tüpü sağa ve sola doğru hareket ediyor. Çok düşük radyasyon dozu vererek memenin farklı açılarda 1 mm. kalınlığında kesitlerle seri görüntüleri elde ediliyor. Bu görüntüler sayesinde hata payı düşüyor, kanserli doku çok daha net görülebiliyor.

Bir görüntüleme ya da X-ışın tekniği olan tomosentezi klasik mamografiden farklı kılan ise dijital ortamda elde edilen görüntülerin yüksek çözünürlüklü özel monitörlerle incelenmesi ve görüntülerin daha ayrıntılı olarak değerlendirilmesidir. Geriye dönük görüntüler tekrar tekrar değerlendirilebilir. Tomosentez görüntüleme yöntemi ile memenin 3 boyutlu görüntüsü alınabilmekte, meme tümüyle incelenerek çok küçük tümörler dahi erken fark edilebilmektedir.

 

 

Tomosentezin Avantajları Nelerdir?

• Dijital mamografi memeye özel geliştirilmiş, düşük doz X-ışını kullanan bir çeşit röntgen cihazıdır.
• Bir tomosentez mamografisi ile alınan radyasyon dozu standart bir dijital mamografiden alınan doza benzer miktardadır.
• Tomosontez mamografi ile özellikle yoğun memelerde meme kanserine % 35 oranında daha fazla tanı konulduğunu yapılan araştırmalar göstermektedir.
• Tomosentez görüntüleri dijital ortamda kayıt edilebilir ve depolanabilir özelliktedir.
• Mamografi sırasında memeye uygulanan yoğun baskı, ağrı ve rahatsızlığa yol açabilir. Ancak tomosentez görüntüleme sırasında memeyi çekim için en uygun şekilde sabitleyecek kadar bir bası uygulandığı için hasta daha az ağrı sorunu yaşamaktadır.
• Tomosentez işlemi sonrası görüntüler 3G teknolojisi ile detaylı ve üç boyutlu olarak incelenir.
• Dijital tomosentez mamografi tekniği, klasik ve dijital mamografilerde karşılaşılan kısıtlamaları ortadan kaldırarak, hasta için daha konforlu imkanlar sunar.
• Bugüne kadar çift boyutlu mamografilerde görüntülerin üst üste gelmesi, detaylı şekilde görüntü elde edilememesine neden olabilmekteydi. Bu da kitlelerin değerlendirilmesini güçleştirebilmekteydi. Ancak Tomosentez Mamografi teknolojisiyle meme dokusunu üç boyutlu (3D) olarak görüntülemek mümkün olabilmektedir. Bu sayede tümörlerin gözden kaçma riski önemli ölçüde azalmaktadır.

Dijital mamografi ile gereksiz işlemler engellenir, klasik mamografik çekimlerdeki çekim hataları nedeniyle yeniden mamografi istenilmesinin, gereksiz biyopsi ve ameliyat olma oranlarını düşürür.

Tomosentez Mamografi Nasıl Uygulanır?

Günümüzdeki teknolojik gelişmeler ile dijital mamografi teknolojisinin en gelişmiş versiyonu olan tomosentez mamografide de klasik mamografi tekniği uygulanmaktadır. Hastanın şüphe duyulan memesi tomosentez cihazının plakları arasına yerleştirildikten sonra memenin hareketsiz kalması sağlanacak kadar bası uygulanmaktadır. Böylece hastanın ağrı hissi en aza indirgenmektedir. X-ışını tüpü memenin etrafında ark şeklinde hareket ederken 7 saniye gibi kısa sürede küçük açı aralıkları ile düşük dozlu 11- 15 arasında çekim yapılmaktadır. Bu çekimlerden elde edilen bilgiler dijital ortama aktarılmaktadır. Özel yazılım programları kullanılarak memenin 1 mm kesit aralıkları ile yüksek kaliteli, üç boyutlu (3D) görüntüleri oluşturulmaktadır.

Tomosentezin Klasik Mamografiden Farkı Nedir?

Tomosentez uygulaması mamografideki gibi aynı teknik ile memenin sıkıştırılarak görüntülenmesi esasına dayanır. Dijital tomosentez ile meme farklı açılardan taranarak hata payı azalmakta ve daha sağlıklı bir değerlendirme yapılabilmektedir. Dijital tomosentez ile beraber biyopsi işlemleri de gerçekleştirilebilmektedir.