Kendi kendine meme muayenesi memenin tüm dokularının elle muayene edilmesi ve gözlenmesidir. Normal koşullarda tüm kadınlar her ay kendi kendine meme muayenesi yapmalıdır.
Meme muayenesi için memelerin hassas olmadığı, adetin başlangıcından sonraki 5-7. günler yani hormon etkisinin en az olduğu dönem, en uygun zamandır. Menopoz dönemindeki kadınlar her ayın sabit bir günü (her ayın 1. ya da 5. günü gibi) kendi kendine meme muayenesi yapmalıdır.
İçindekiler
Kendi Kendine Meme Muayenesi Neden Önemlidir?
- Kadınların belli aralıklarla memelerini kontrol etmeleri, meme kanserini ileri aşamalara ulaşmadan fark etmenin ve tedaviye başlangıcın ilk adımını oluşturur.
- Kendi kendine meme muayenesi yapan bir kadın kısa süre içerisinde kendi meme dokusunu tanıyacak ve memesinde gelişen bir anormalliği hemen farkedecektir.
- Meme kanserinin erken dönem bulguları çok belirgin olmayabilir. Kanser ilerledikçe, memelerde kadının dikkatle izlemesi gereken bazı değişiklikler ortaya çıkabilir.
Bu değişiklikler; memenin veya meme başının derisinde renk değişikliği, memenin boyutunda veya şeklinde değişiklik, meme başından akıntı gelmesi, memede veya koltukaltında kitle ele gelmesi, olarak sıralanır.
Meme muayenesinde saptanan her kitle kanser olmamakla birlikte saptandığında hekime başvurulması gerekir.
Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?
Ayna karşısında görsel değişiklikleri değerlendirdikten sonra ayakta ve yatarak, el ile yapılan muayene en etkin yöntemdir.
1. Bir aynanın önünde durarak her iki kol serbestçe yanlardayken memelerde asimetri, çekinti, memede çukurlaşma, büzüşme ya da meme başlarında kabuklaşma gibi normal dışı bir durum olup olmadığına bakılmalıdır.
2. Ellerinizi başınızın iki yanında yukarı kaldırın ve bu sürede aynaya bakarak normal dışı bir durum olup olmadığını inceleyin. Sonra ellerinizi belinize doğru kuvvetlice bastırın. Öne doğru hafifçe eğilin, omzunuzu ve dirseklerinizi öne doğru itin ve göğüs kaslarının gerilmesini sağlayın. Bu hareket ile memelerin biçiminde bir değişme ve çekinti olup olmadığını inceleyin.
3. Elle meme muayenesi: Sol kolunuzu başın arkasına koyarak, sağ elinizin 2., 3. ve 4. parmaklarınızın uçları ile meme başı çevresinden başlayarak küçük daireler yapacak biçimde bütün memeyi, meme ile koltuk altı arasındaki bölgeyi inceleyin. Aynı işlemleri sırayla diğer memenize de uygulayın. Muayene, dairesel olabildiği gibi yukarıdan aşağı ve aşağıdan yukarı yönlü olabilir. Tüm meme muayene edildikten sonra koltukaltına bakılır. Karşı meme ve koltukaltı da benzer şekilde değerlendirilir.
4- Daha sonra yatarak muayeneye geçilir. Muayeneye önce sağ memeden başlanır. Daha rahat muayene edebilmek için sağ omuz-sırt altına küçük bir yastık konulur. Sağ el başın arkasına yerleştirilir. Muayene sol elin 2-3 parmak ucu ile gerçekleştirilir. Meme başı çevresinden başlayarak ve meme dokusuna hafifçe bastırarak saat yönünde halkasal hareketler ile herhangi bir duyarlılık veya kitle olup olmadığı kontrol edilir. İlk muayene de daha az basınç uygularken muayene tekrarında daha fazla basınç uygulayarak derin planda yerleşmiş kitleler değerlendirilebilir. Her iki koltuk altları yatar pozisyonda kol altları gevşek durumda iken de değerlendirilebilir.
Muayene şekilleri :
Memenin muayenesi sırasında tercih edilen 3 farklı muayene şekli vardır. ( yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya; meme başı çevresinde dairesel ve meme başına doğru ışınsal tarzda) Muayene esnasında duruma göre biri yada hepsi bir arada kullanılabilir.